De plant is te herkennen aan haar grote, donkergroene, gekartelde bladeren (10 tot 20 cm), trompetvormige bloemen, een onaangename geur wanneer ze gekneusd wordt, en de stekelige zaaddozen.
Doornappel is een probleemonkruid dat in snel tempo aan terrein wint. Deze giftige plant moet altijd bestreden worden binnen de voedsel- en voederproductie. Er moet ook vermeden worden dat dit onkruid in zaadproductie komt om verspreiding van dit onkruid tegen te gaan.
De doornappel groeit goed op zonnige, droge locaties en bemeste, kalkhoudende bodems. De plant leeft een jaar en zet zijn vruchten af om zich voort te planten.
Welk risico vormt de doornappel?
De doornappel is sterk giftig voor mens en dier. Vooral bloemen, zaden, jonge vruchten en wortels bevatten gevaarlijke stoffen. De giftigheid verschilt per plant en per diersoort: paarden zijn erg gevoelig en runderen kunnen al ziek worden vanaf kleine hoeveelheden. Omdat dieren de plant meestal mijden, ontstaan problemen vooral wanneer resten in hooi, voordroog of voer belanden.
Doornappel verwijderen
Wanneer je doornappel aantreft, is het belangrijk de plant volledig met wortel te verwijderen. Enkel platrijden of stukmaken is onvoldoende. Draag steeds handschoenen en lange mouwen bij het verwijderen. De zaden blijven lang kiemkrachtig en kunnen tot wel 75 jaar overleven in de grond. Het is daarom belangrijk om de zaden te vernietigen en zo de verspreiding van deze exoot te voorkomen.
Doornappel bestrijden
De verplichte bestrijding van doornappel is sinds 2022 opgenomen in IPM als klasse 2 controlepunt, vanaf 2026 wordt dit een klasse 1. Wanneer meer dan 10 planten per ha zaadproductie aanwezig zijn, is er een overschrijding. Dit is dus enkel van toepassing voor landbouwers. Landbouwers kunnen voor meer informatie terecht op volgende websites:
https://www.vegaplan.be/nl/actualiteiten/articles/109-doornappel-pas-op-voor-dit-giftige-onkruid
https://lv.vlaanderen.be/sites/lv/files/2023-03/Artikel%20Nieuwe%20maatregelen%20in%20IPM-checklist%202023.pdf
De ontwikkeling van de doornappel kan beperkt worden door een aantal ingrepen:
- Zorg voor nauwkeurig onderploegen en beheer van tussenteelt.
- Zet in op langere rotaties tussen winter- en voorjaarsteelten.
- Reinig het oogstmateriaal als er doornappels in het zaaigoed zitten.
- Trek overblijvende planten handmatig uit (met handschoenen!), verwijder ze van het veld en vernietig ze. Zelfs na het uittrekken kan de plant nog kiemkrachtige zaden vormen.
De plant moet worden verbrand in de verbrandingsoven. Sorteer hem dus bij het restafval!
