Tussen 18 en 25 september gaat de ‘Week van de Duurzame Gemeente’ door. Tijdens deze campagneweek hangen lokale besturen een week lang de SDG-vlag uit aan het gemeentehuis en zetten ze lokale ‘duurzame helden’ in de kijker. Deze helden zijn burgers, bedrijven, scholen, organisaties of andere groepen die op hun eigen manier bijdragen aan de Agenda 2030 van de Verenigde Naties met zijn 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen.
Over wat gaat het eigenlijk? Op 25 september 2015 keurden de Verenigde Naties de ‘Agenda 2030’ goed. Alle lidstaten hebben zich toen geëngageerd om de nodige initiatieven en beslissingen te nemen om onze planeet en maatschappij op een duurzame koers te brengen. Daartoe stelt de ‘Agenda 2030’ 17 doelstellingen (de zogenaamde SDG’s) voorop, die op hun beurt opgedeeld zijn in 169 subdoelstellingen. Zo beschikken we over een breed en wereldwijd actieplan dat de uitdagingen op het vlak van economische- en sociale ontwikkeling, leefmilieu en vrede samenbrengt. De wereld moet er dan ook tegen 2030 helemaal anders en vooral veel beter uitzien.
De 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de ‘Agenda 2030’ van de Verenigde Naties zijn:
- Geen armoede - Beëindig armoede overal en in al haar vormen.
- Beëindig honger, bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding en promoot duurzame landbouw.
- Verzeker een goede gezondheid en promoot welzijn voor alle leeftijden.
- Kwaliteitsonderwijs - Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen.
- Gendergelijkheid - Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes.
- Schoon water en sanitair - Verzeker toegang en duurzaam beheer van water en sanitatie voor iedereen.
- Betaalbare en duurzame energie - Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen.
- Waardig werk en economische groei - Bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen.
- Industrie, innovatie en infrastructuur - Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer innovatie.
- Ongelijkheid verminderen - Dring ongelijkheid in en tussen landen terug.
- Duurzame steden en gemeenschappen - Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam.
- Verantwoorde consumptie en productie - Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen.
- Klimaatactie - Neem dringend actie om de klimaatverandering en haar impact te bestrijden.
- Leven in het water - behoud en maak duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en mariene hulpbronnen.
- Leven op het land - Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen op het vasteland, beheer bossen duurzaam, bestrijd woestijnvorming, stop landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe.
- Vrede, veiligheid en sterke publieke diensten - Bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie voor iedereen en bouw op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en toegankelijke instellingen uit.
- Partnerschap om doelstellingen te bereiken - Versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling.
De 17 doelstellingen worden voorgesteld door universele symbolen. Door hun universaliteit zijn ze herkenbaar. Het is dan ook niet onmogelijk dat je voorbije zomer tijdens een stadsbezoek waar ook ter wereld deze symbolen bent tegengekomen op een vlag, een gebouw, een T-shirt … Behoorlijk populair zijn ook de pinnen met de kleuren van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Op het internet is er veel informatie beschikbaar over de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen zoals bijvoorbeeld op https://www.sdgs.be/nl, de site van de Belgische federale overheid. Wil je hier meer over weten, dan kan je daar zeker terecht.
Week van de Duurzame Gemeente in Merchtem
Lokale besturen hebben een belangrijke rol in de realisatie van de SDG’s, dat is ook in Vlaanderen het geval. Initiatieven zoals de Week van de Duurzame Gemeente die de kans bieden om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen onder de aandacht van het brede publiek te brengen, hebben dus zeker hun belang. Reeds vanaf 2018 zet de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten zijn schouders onder de organisatie van de Week van de Duurzame Gemeente, en niet toevallig gaat die steeds door van 18 tot 25 september. 25 september 2015 is immers de dag waarop alle lidstaten van de Verenigde Naties de ‘Agenda 2030’ ondertekenden.
Tijdens de Week van de Duurzame Gemeente wordt tekens een andere SDG belicht en dit jaar besteedt onze gemeente aandacht aan SDG 17 – Partnerschap om doelstellingen te bereiken. Lokaal beleid krijgt niet enkel vorm binnen de wettelijk aangestelde organen zoals de gemeenteraad, de raad voor maatschappelijk welzijn, het college van burgemeester en schepenen, … Een modern bestuur legt zijn oor te luisteren bij zijn inwoners, zijn bedrijven en zijn organisaties. Tijdens de voorbije legislatuur gebeurde dat door bevolkingsbevragingen en tevredenheidsonderzoeken over diverse thema’s. Ook organiseerde het bestuur 2 maal een ‘Uw college luistert’ in elke deelgemeente.
Maar inspraak in het beleid krijgt vooral vorm via de adviesraden. Het doel van deze raden is in de eerste plaats advies geven aan het bestuur in het specifieke domein. Verder kunnen de adviesraden ook allerlei initiatieven nemen of voorstellen doen in het belang van hun doel(groep). Elke adviesraad vergadert minstens 2 maal per jaar, met een richtaantal van maximum 6 vergaderingen.
Tijdens de legislatuur 2019-2024 erkende het lokaal bestuur 9 adviesraden. Het bestuur is dankbaar voor het vele werk dat de raden verricht hebben en de constructieve samenwerking gedurende de 6 voorbije jaren. Het zijn dan ook die raden die dit jaar als lokale duurzame held in de kijker worden gezet.
De GECORO (gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening) is een adviesorgaan voor ruimtelijke ordening opgericht op het niveau van de gemeente. Naast de opdrachten die deze gemeentelijke commissie heeft ingevolge het decreet op de ruimtelijke ordening, kan ze advies geven, opmerkingen maken of voorstellen doen over alle aangelegenheden met betrekking tot de gemeentelijke ruimtelijke ordening.
De cultuurraad geeft advies aan het schepencollege en de gemeenteraad bij de voorbereiding en de uitvoering van het cultuurbeleid. Daarnaast organiseert deze raad ook een aantal culturele manifestaties, zoals de jaarlijkse cultuurquiz, Zomer op de Kiosk, de Open Monumentendag, viering van de Vlaamse Feestdag, enz... In de cultuurraad zetelen hoofdzakelijk afgevaardigden van Merchtemse sociaal-culturele verenigingen en een aantal deskundigen inzake het lokale cultuurbeleid. Uit de leden van de algemene vergadering wordt een bestuur verkozen. Dat bestuur, dat tot taak heeft de vergaderingen voor te bereiden en de beslissingen uit te voeren, vergadert om de 2 maanden, de algemene vergadering wordt 2 keer per jaar samengeroepen.
De jeugdraad is de officiële spreekbuis van jongeren bij het gemeentebestuur. Het is een verzameling jonge mensen die zich bekommeren om wat het gemeentebestuur wel en niet beslist in verband met kinderen en jongeren. De jeugdraad mag advies geven over alles wat jongeren en jeugdwerk aanbelangt, op die manier kan de jeugdraad het beleid beïnvloeden. In de algemene vergadering zetelen afgevaardigden van jeugdwerkinitiatieven en geïnteresseerde jongeren uit de gemeente.
De seniorenraad geeft advies over de belangen van ouderen als groep. De seniorenraad behartigt de belangen van ouderen op het gebied van huisvesting, gezondheidszorg, sociale verbanden, cultuur, recreatie, sociaal-economische positie, verkeer, vervoer e.d.
De landbouwraad treedt op voor de belangen van land- en tuinbouwers en verstrekt adviezen over de problemen die de land- en tuinbouwers op plaatselijk vlak aanbelangen. Het onderzoekt op welke wijze doelgericht initiatieven kunnen genomen, aangemoedigd of uitgebreid worden. De landbouwraad kan evenwel ook zelf gemeenschappelijke activiteiten plannen én organiseren. Daarnaast ondertekende de landbouwraad, samen met de milieuraad, het Charter Duurzaam Samenwerken. Samen streven ze naar een coherent en eensluidend standpunt en engageren ze zich om als partners samen te werken rond thema's die hen allen kunnen aanbelangen.
De Noord-Zuidraad adviseert de schepen voor ontwikkelingssamenwerking en het schepencollege. De raad ondersteunt de werking van de aangesloten leden en vertegenwoordigt ze naar het gemeentebestuur toe. Merchtemnaren die een link hebben met een buitenlands ontwikkelingsproject dat voldoet aan bepaalde criteria, kunnen via de Noord-Zuidraad een projectsubsidie aanvragen. Maar ook lokale integratie-initiatieven die aan de criteria voldoen, komen in aanmerking.
De milieuraad, ook gekend als de milieu- en natuurraad of de milieuadviesraad, geeft voornamelijk advies over onderwerpen die gekleurd zijn door milieu en natuur maar die kunnen ook een maatschappelijke en sociale inslag hebben. Inzake projecten worden zowel educatieve als herstellende en onderhoudsprojecten uitgewerkt en begeleid. De leden van de milieuraad zijn mensen uit milieu- of natuurverenigingen, uit de landbouwsector, uit de sector van werkgevers, zelfstandigen en vrije beroepen, uit de werknemersomgeving, uit de sector van het onderwijs en de jeugd, gepensioneerden en mensen die enige deskundigheid hebben inzake leefmilieu buiten de hogergenoemde organisaties of verenigingen. De milieuraad werkt ook als klankbuis voor en van de Merchtemse inwoners. Zo kan de raad zich beroepen op acties omtrent energiebesparing via spaarlampen, geluidshinder en het knotten van wilgen in samenwerking met andere verenigingen,... Daarnaast ondertekende de milieuraad het hierboven vermelde charter Duurzaam Samenwerken.
De mobiliteitsraad is een adviesorgaan rond de mobiliteit op het niveau van de gemeente. De raad is samengesteld uit mensen die enige deskundigheid en/of affiniteit hebben met mobiliteit.
De sportraad geeft voornamelijk advies aan het bestuur in het specifiek domein sport, maar kan ook zelf initiatieven nemen of voorstellen doen. De raad is samengesteld uit vertegenwoordigers van de meest voorkomende sporttakken in Merchtem, maar ook anderen kunnen lid worden van de raad: scholen en organisaties die sportieve activiteiten ontplooien in Merchtem, deskundigen inzake sport en de niet-georganiseerde sporter.