Leegstand, verwaarlozing en tweede verblijven

Leegstand

Vanaf 2010 is elke gemeente verplicht een register van leegstaande woningen en gebouwen op te maken en bij te houden (art. 2.2.6 § 1. Decreet Grond- en Pandenbeleid). De gemeenteraad keurde in zitting van 20 december 2021 het gewijzigde reglement inzake leegstand goed.

Opname in het leegstandsregister en leegstandsheffing

Met ‘leegstand’ bedoelt de Vlaamse overheid:

• een woning die langer dan 12 opeenvolgende maanden niet bewoond is;
• een gebouw waarbij minstens 50% van de totale oppervlakte langer dan 12 opeenvolgende maanden niet in gebruik is volgens de functie.

De gemeente zoekt op regelmatige basis in het bevolkingsregister naar alle woningen die langer dan 12 maanden onbewoond zijn. Op basis van deze lijst volgt dan een onderzoek ter plaatse. Indien er voldoende aanwijzingen zijn dat het pand wellicht leegstaat wordt het pand opgenomen in het leegstandsregister.

Als de woning of het gebouw langer dan een jaar leegstaat, neemt de gemeente Merchtem, na onderzoek, dit pand op in het leegstandsregister. De gemeente heft 12 maanden na opname in het leegstandsregister een belasting op een leegstaande woning of gebouw. Deze leegstandsheffing bedraagt:

• het eerste jaar € 1500
• het 2e jaar € 3000
• vanaf het 3e jaar wordt de belasting van € 3000 jaarlijks verhoogd met € 250.

Vrijstellingen of schrappingen

In bepaalde gevallen kan je een vrijstelling van de leegstandsheffing aanvragen, bijvoorbeeld bij een verbouwing, een verblijf in een erkende ouderenvoorziening, ... De woning of het gebouw kan uit het leegstandsregister worden geschrapt wanneer je als eigenaar bewijst dat de woning gedurende 6 maanden opnieuw bewoond is of als de woning gesloopt werd.

Leegstand oplossen

• De woning of het gebouw zelf bewonen;
• De woning verhuren: je kan verhuren, privé of verhuren zonder zorgen (via Sociaal Verhuurkantoor);
• De woning verkopen. Let op: een woning die lang leeg staat, kan aanzienlijk in waarde verminderen.

Leegstand melden

Indien je een leegstaande of verwaarloosde woning opmerkt, kan je dit melden bij het Woonloket.

Emir KANDIL|Pexels

Verwaarlozing

Een eigendom met een verwaarloosde aanblik is een storend element in de onmiddellijke leefomgeving. Het risico op vandalisme en kraak wordt ook aanzienlijk verhoogd. Een woning/gebouw wordt als verwaarloosd beschouwd, als de woning of het gebouw ernstige gebreken of tekenen van verval vertoond aan zowel de constructie zelf als aan de buitenomgeving.

Opname van verwaarloosde woningen of gebouwen

Aan de hand van meldingen van de burger, politie of door de controle op de leegstand, worden panden gecontroleerd op verwaarlozing. De verwaarlozing wordt vastgesteld aan de hand van een technisch verslag. De aanwezigheid van een gebrek is een indicatie van verwaarlozing. Er is sprake van verwaarlozing als het pand werd opgenomen in het leegstandsregister en er minimaal 5 indicaties aanwezig zijn. 

De gemeente heft 12 maanden na opname in het register van verwaarloosde woningen en gebouwen een belasting. Deze verwaarlozingsbelasting bedraagt:

• het eerste jaar € 1500
• het 2e jaar € 3000
• vanaf het 3e jaar wordt de belasting van € 3000 jaarlijks verhoogd met € 250.

Vrijstellingen of schrappingen

In bepaalde gevallen kan je een vrijstelling van de verwaarlozingsbelasting aanvragen, bijvoorbeeld bij een verbouwing, een verblijf in een erkende ouderenvoorziening, ... De woning of het gebouw kan uit het register worden geschrapt wanneer je als eigenaar bewijst dat de woning voldoet aan de voorwaarden opgenomen in het gemeentelijk reglement.

Verwaarlozing melden

Indien je een leegstaande of verwaarloosde woning opmerkt, kan je dit melden bij het Woonloket.